सौन्दरनन्दम् — 9.47

Original

यथोपयुक्तं रसवर्णगन्धवद् वधाय किंपाकफलं न पुष्टये ।

निषेव्यमाणा विषयाश् चलात्मनो भवन्त्य् अनर्थाय तथा न भूतये ॥ ४८ ॥

Segmented

इह एव भूत्वा रिपवो वध-आत्मकाः प्रयान्ति काले पुरुषस्य मित्र-ताम् परत्र च एवा इह च दुःख-हेतवः भवन्ति कामा न तु कस्यचिद् शिवाः

Analysis

Word	Lemma	Parse
इह	इह	pos=i
एव	एव	pos=i
भूत्वा	भू	pos=vi
रिपवो	रिपु	pos=n,g=m,c=1,n=p
वध	वध	pos=n,comp=y
आत्मकाः	आत्मक	pos=a,g=m,c=1,n=p
प्रयान्ति	प्रया	pos=v,p=3,n=p,l=lat
काले	काल	pos=n,g=m,c=7,n=s
पुरुषस्य	पुरुष	pos=n,g=m,c=6,n=s
मित्र	मित्र	pos=n,comp=y
ताम्	ता	pos=n,g=f,c=2,n=s
परत्र	परत्र	pos=i
च	च	pos=i
एवा	एव	pos=i
इह	इह	pos=i
च	च	pos=i
दुःख	दुःख	pos=n,comp=y
हेतवः	हेतु	pos=n,g=m,c=1,n=p
भवन्ति	भू	pos=v,p=3,n=p,l=lat
कामा	काम	pos=n,g=m,c=1,n=p
न	न	pos=i
तु	तु	pos=i
कस्यचिद्	कश्चित्	pos=n,g=m,c=6,n=s
शिवाः	शिव	pos=a,g=m,c=1,n=p