महाभारतम् — 12.214.4

Original

भीष्म उवाच ।

मासपक्षोपवासेन मन्यन्ते यत्तपो जनाः ।

आत्मतन्त्रोपघातः स न तपस्तत्सतां मतम् ।

त्यागश्च सन्नतिश्चैव शिष्यते तप उत्तमम् ॥ ४ ॥

Segmented

भीष्म उवाच मास-पक्ष-उपवासेन मन्यन्ते यत् तपो जनाः आत्म-तन्त्र-उपघातः स न तपः तत् सताम् मतम् त्यागः च संनतिः च एव शिष्यते तप उत्तमम्

Analysis

Word	Lemma	Parse
भीष्म	भीष्म	pos=n,g=m,c=1,n=s
उवाच	वच्	pos=v,p=3,n=s,l=lit
मास	मास	pos=n,comp=y
पक्ष	पक्ष	pos=n,comp=y
उपवासेन	उपवास	pos=n,g=m,c=3,n=s
मन्यन्ते	मन्	pos=v,p=3,n=p,l=lat
यत्	यद्	pos=n,g=n,c=2,n=s
तपो	तपस्	pos=n,g=n,c=2,n=s
जनाः	जन	pos=n,g=m,c=1,n=p
आत्म	आत्मन्	pos=n,comp=y
तन्त्र	तन्त्र	pos=n,comp=y
उपघातः	उपघात	pos=n,g=m,c=1,n=s
स	तद्	pos=n,g=m,c=1,n=s
न	न	pos=i
तपः	तपस्	pos=n,g=n,c=1,n=s
तत्	तद्	pos=n,g=n,c=1,n=s
सताम्	सत्	pos=a,g=m,c=6,n=p
मतम्	मन्	pos=va,g=n,c=1,n=s,f=part
त्यागः	त्याग	pos=n,g=m,c=1,n=s
च	च	pos=i
संनतिः	संनति	pos=n,g=f,c=1,n=s
च	च	pos=i
एव	एव	pos=i
शिष्यते	शिष्	pos=v,p=3,n=s,l=lat
तप	तपस्	pos=n,g=n,c=1,n=s
उत्तमम्	उत्तम	pos=a,g=n,c=1,n=s